Stadshobbycentrum Het Baken - 25 jaar in vogelvlucht -

VOORWOORD BURGEMEESTER FONS JACOBS

‘Wat fijn dat jullie er zijn!’ Ik denk persoonlijk dat deze dankbare woorden menig binnenstadbewoner wel eens door het hoofd zal gaan. In gedachte of gesproken taal. Want, of je nu van houtbewerken en modelbouw, emailleren, boetseren, toneel, schilderen en tekenen, computer en digitale fotobewerking, gym en zingen houdt: het (in dit geval) zilver moet je smeden als het heet is! En waar kun je dat nu het beste doen dan in Stadshobbycentrum Het Baken, waar je dus ook echt kunt zilversmeden...

Het Baken zit alweer een aantal jaren in de Uilenburght, de voormalige St. Jozefschool. In dit monumentale gebouw schalden ooit nog de schooljongensstemmetjes door de gangen. Nu is het een centraal punt in de Binnenstad waar allerlei leuke, sportieve, creatieve en sociale ontmoetingen plaatsvinden. Het bestuur van de Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen vergadert er regelmatig, net als onderwijsinstellingen als het ROC en Fontys. Tel daarbij op de activiteiten van drukkerij Feniks, de duivenclub, de kleurkanarievereniging, de heemkundekring, de Modelspoorclub… en een lekker bakkie koffie! Want dit is bij uitstek een plek waar wijkbewoners aandacht hebben voor elkaars verhaal.

Het Baken is en blijft het leidend voorwerp van mijn praatje hier op het papier. Want het stadshobbycentrum is dit jaar 25 jaar jong. Hoe dit verhaal ooit begon? Dat kwam zo: In 1983 komen Jan-Willem Bouwman en Bertus de Leeuw samen. Op initiatief van het toenmalige stichting welzijnswerk Binnenstad komen zij al brainstormend tot een mooi plan: de oprichting van een centrale plek in de wijk waar bewoners die om wat reden ook geen werk hebben, toch hun belangrijke ding kunnen doen.

Een fysieke plek was inmiddels ook gevonden. Gemeente Helmond bleek namelijk niet alleen bereid een startsubsidie te schenken, net als het Juliana Fonds. Ook was onze gemeente ruimhartig in het vergeven van de nodige ruimte. Het pand aan de Molenstraat 138A, de voormalige montagehal van de gebroeders Bakens, werd op 15 mei 1985 het nieuwe onderkomen van Het Baken. De opening was met recht een gedenkwaardig moment. Ex-minister van WVC Eelco Brinkman was van de partij, net als de toenmalige wethouder van Welzijn Jan van Rooij. Weet u het nog? De jaren verstreken, de mannen kwamen en gingen en kwamen, net als de activiteiten, en ook de vrouwen mochten (gelukkig) op een mooie dag aanschuiven.

We maken wat sprongen in de tijd…. Het Baken kreeg de toevoeging Stadshobbycentrum, de verzelfstandiging werd een feit. Het Baken groeide verder en verder, en op een vrijdag -de dertiende -in april 2007 verhuisde het naar zijn huidige, prachtig opgeknapte behuizing. En daar was ik bij, samen met mijn voorgangers Wim van Elk en Jacques Geukers. Sindsdien verzetten anno 2010 zo’n 400 deelnemers, waarvan 40 begeleiders de bakens in Het Baken. Al met al heeft Het Baken een uniek plekje verworven onder de Helmondse zon. Laten we dat vooral zo houden.
Ik schenk u allen mijn warme felicitatie: mag 2010 uw feestje worden!

Fons Jacobs
Burgemeester van Helmond
Maart 2010

Burgemeester Fons Jacobs, oud-burgemeesters Wim van Elk en Jacques Geukers en toenmalig voorzitter Jan van Rooij tijdens de opening van het nieuwe gebouw aan de Pastoor van Leeuwenstraat op 13 april 2007.

VOORZITTER TOM HAGEBOLS
“ Het Baken” of zoals de officiële naam luidt STICHTING STADSHOBBYCENTRUM “HET BAKEN” bestaat 25 jaar en heeft zich in die tijd onmiskenbaar een plaats in de Helmondse maatschappij verworven als een vrijwilligersorganisatie die jarenlang onder de bezielende leiding van onder andere de helaas overleden voorzitter Jan van Rooij, gefunctioneerd heeft en uitgegroeid is tot een instituut waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en zich kunnen ontspannen in een actieve vrijetijdsbesteding.

Aan mij is gevraagd de functie van voorzitter over te nemen en ik wil dit doen in lijn en gedachtegang van Jan van Rooij door “Het Baken” nog meer bekendheid te geven en nieuwe activiteiten toe te voegen aan ons bestaande pakket waardoor steeds meer mensen de gang naar ons gebouw weten te vinden. Terugkijkend op de afgelopen 25 jaar denk ik dat we kunnen constateren dat “Het Baken” flinke stappen voorwaarts gemaakt heeft.

Met dank en erkentelijkheid voor de medewerking van de gemeente zijn wij na enkele verhuizingen in een prachtig gebouw terecht gekomen dat, verbouwd en aangepast voor rolstoelgebruikers, ons de mogelijkheid heeft geboden om onze activiteiten uit te breiden en daarnaast ook andere stichtingen en verenigingen onderdak te bieden zoals drukkerij Feniks, modelspoorclub Oost-Brabant, heemkundekring Beisterveldsebroek, duivenclub De Telegraaf en niet te vergeten vogelvereniging Helmonds Kleur, die in ons gebouw hun vrijetijdsbesteding kunnen beoefenen.

Daarnaast zijn er ook contacten en samenwerkingsprojecten met andere instanties zoals bijvoorbeeld brede school De Vuurvogel waarbij in het kader van de week van de techniek verschillende klassen van die school in ons gebouw allerlei technieken kunnen beoefenen.
Of de stichting wijkbeheer binnenstad, en wijkhuis de Fonkel waarmee wij ieder jaar een kunst- en hobbymarkt organiseren.

Met onderstaande stichtingen werken wij op een of andere manier samen door bijvoorbeeld het aanbieden van ruimte of het verlenen van technische hulp:
- Stichting welzijnsbevordering Helmond (SWH)
- Stichting welzijn ouderen (SWOH)
- Artoro centrum voor beeldende vorming, onderdeel van stichting ORO
- Geestelijke gezondheidzorg (GGZ)
- Fontys hogeschool
- Halt, waarbij veroordeelden hun werkstraf bij “Het Baken”kunnen vervullen.

Nieuw voor ons is het plaatsen van stagiaires onder begeleiding van een professioneel bedrijf in samenwerking met het ROC.
Zoals u ziet proberen wij het gebouw zo multifunctioneel en zo optimaal mogelijk te gebruiken zodat zoveel mogelijk personen van “Het Baken” gebruik kunnen maken.
Onze deelnemers zijn een doorsnede van de bevolking waarvan de meerderheid (ongeveer 67%) uit vrouwen en de rest uit mannen bestaat.
De gemiddelde leeftijd is ± 64 jaar, ouderen dus. Dit betekent echter ook dat, ondanks de gestage stroom van aanmeldingen van nieuwe deelnemers, de uitbreiding van het ledental door ziekte en overlijden van anderen langzamer toeneemt dan wij in ons enthousiasme wel zouden wensen.

De meeste van onze deelnemers hebben een arbeidzaam leven achter de rug waarmee ze uiteraard ook een schat aan ervaring en vakkennis meebrengen die ze ook aan anderen kunnen en willen overdragen. Een groot aantal van hen fungeert dan ook als begeleider die in diverse groepen hun kennis in materiaal, technieken en de beheersing van de verschillende gereedschappen en machines aan de deelnemers overdragen.

Deze begeleiders in hun diverse functies, naast de bestuursleden en anderen die belangeloos hand en spandiensten verlenen in organisatie en onderhoud van het gebouw vormen de ruggengraat van “Het Baken”. Zonder hen zou de stichting het 25 jarig jubileum nooit hebben kunnen vieren. Wij mogen dan ook ontzettend trots zijn dat wij in deze individualistische tijd waarin de maatschappij steeds meer verhard nog zoveel mensen kunnen vinden die zich belangeloos voor hun medemens willen inzetten.

Ik zou dan ook iedereen hartelijk willen bedanken die de afgelopen 25 jaar zijn bijdrage heeft gegeven in de organisatie of werkzaamheden van “Het Baken” vooral ook de mensen van het eerste uur waarvan de meesten de namen niet kennen of al lang zijn vergeten.
Laten wij daarom dankbaar zijn dat wij op hun werk kunnen en mogen voortborduren zodat onze stichting nog in lengte van jaren zal kunnen bestaan.

We willen van de “Open dagen” in dit jubileumjaar een groot succes maken zodat wij aan alle belangstellenden kunnen laten zien waartoe wij met ons hobbyisme in staat zijn en wat voor mogelijkheden “Het Baken” aan zijn deelnemers kan bieden.

Tom Hagebols,
voorzitter.

De hoofdingang van “ het Baken”

1985-2010: 25 jaar Stichting Stadshobbycentrum “Het Baken”.
Door: Anne-Marie van Rooij-Timmermans

In het Helmonds Dagblad van 20 oktober 1983 stond met grote letters “Werkloosheid Helmond boven 30%”. Het is dus niet verwonderlijk dat bij de begroting 1984 door de gemeente Helmond aandacht werd gevraagd voor deze problematiek. Het beleid is er op gericht dat instellingen voor particulier initiatief meer prioriteit gaan geven aan activiteiten voor (jeugd)werklozen.

Op initiatief van de stichting welzijnswerk Binnenstad kwamen op 22 augustus 1983 enkele mensen, o.a. Jan-Willem Bouman en Bertus de Leeuw, bijeen om te komen tot de oprichting van een Stadshobbywerkplaats in Helmond ten behoeve van degenen die, om welke reden dan ook, geen betaald werk hadden.

Na veel besprekingen en vergaderingen werd het plan voorgelegd aan de gemeente Helmond, die bereid bleek om een startsubsidie te verstrekken. Ook door het Koningin Juliana Fonds werd een bedrag van vijfduizend gulden ter beschikking gesteld. Naast de startsubsidie bood de gemeente Helmond ook het pand Molenstraat 138A aan, dat voorheen in gebruik was als montagehal van de gebroeders Bakens, die zich inmiddels op het nieuwe industrieterrein van Helmond gevestigd hadden.
Een toepasselijke naam was vlug gevonden, namelijk: “Het Baken”.

Op 15 mei 1985 werd het pand geopend door toenmalig minister van WVC, de heer Eelco Brinkman en wethouder van welzijn Jan van Rooij.
Gestart werd met een metaal- en houtafdeling voor de mannen. Vervolgens werd voor de dames gestart met een naai- en handwerkgroep zodat “Het Baken” veranderde van een hobbyclub alleen voor mannen in een hobbyclub voor beide seksen. Kort hierna volgden de afdelingen boetseren, keramiek, pottenbakken, schilderen/tekenen, emailleren en poppen maken.
Door de toegevoegde activiteiten nam het aantal deelnemers beduidend toe. Het toenmalig bestuur vond de naam “Stadshobbycentrum Het Baken” een juistere omschrijving van hetgeen “Het Baken” te bieden had.

Weer later is er een eigen koor opgericht, een toneelclub en een gymclub. Recentelijk is daar een afdeling glas en lood bijgekomen en een afdeling voor edelsmeden.
Daarnaast is men gestart met de voorbereidingen voor een afdeling boekbinden.
Door al deze activiteiten groeide het Stadshobbycentrum uit zijn jasje en moest er naar andere huisvesting worden omgezien.

15 mei 1985. Openingshandeling door voormalig minister van Welzijn en Cultuur, de heer Eelco Brinkman en voormalig wethouder van welzijn Jan van Rooij.

Het bestuur was inmiddels losgekoppeld van de Stichting Welzijns Bevordering Helmond en vormde nu een zelfstandige stichting. Het bestuur ging in overleg met de gemeente Helmond, en nadat diverse locaties de revue gepasseerd waren, werd uiteindelijk overeenstemming bereikt over de locatie van de voormalige St. Hubertusschool aan de Hindestraat. Hierbij werd door de gemeente wel bepaald dat de locatie ook toegankelijk moest zijn voor de jongeren “drukstudio”, het centrum voor Marokkaanse jongeren en nadien voor drie modelbouwclubs.

De verhuizing in de eerste helft van 1990 betekende voor bestuur en begeleiders van het Stadshobbycentrum een krachtproef, zowel in financiële als in organisatorische zin. In juni 1990 werd de nieuwe huisvesting met enig feestelijk vertoon betrokken. Centraal punt werd de kantine. Onder meer voor het leiden van de kantine moest een medewerk(st)er aangesteld worden. Via een gesubsidieerde regeling werden in eerste instantie twee medewerkers aangenomen, een voor het kantinebeheer en een voor het onderhoud van het gebouw. Later is dat teruggebracht tot een medewerker die, met behulp van vrijwilligers, beide functies vervult.

Vanwege de herstructureringsplannen van de gemeente Helmond eind jaren negentig moest Binnenstad-Oost op de schop. Een van de consequenties daarvan was dat het gebouw van het Stadshobbycentrum tegen de vlakte moest. Met de gemeente zijn toen de onderhandelingen opgestart over vervangende huisvesting. Omdat het Stadshobbycentrum een stedelijke functie heeft, kon de stichting feitelijk in heel Helmond geherhuisvest worden, maar de voorkeur van zowel het bestuur van het Stadshobbycentrum als van de gemeente ging toch uit naar een locatie in Binnenstad-Oost. Omdat basisschool de Uilenburght (de voormalige jongensschool St. Jozef) leeg kwam, vanwege huisvesting in brede school “de Fonkel”, werd besloten voornoemde school op te knappen en te bestemmen voor herhuisvesting van de stichting Stadshobbycentrum “Het Baken”.

Eind 2003 werd het groene licht gegeven en kon gestart worden met de voorbereidingen van de herhuisvesting. In het pand van het Baken in de Hindestraat zaten 2 medegebruikers namelijk drukkerij Feniks en de Modelspoorclub. Met de gemeente werden afspraken gemaakt om ook deze clubs mee te nemen naar de nieuwe huisvesting. Daarnaast kwam de gemeente in eerste instantie met nog meer clubs op de proppen waarvoor ook herhuisvesting gezocht wordt, onder ander biljartvereniging ’t Huukske. Het bestuur van het Baken was daar heel stellig in. Er werd geen huisvesting verleend aan clubs waar horeca-activiteiten aan verbonden zijn.

Het toenmalige dagelijks bestuur, de heren van Rooij, Hagebols, Crommenacker en van Hoof, had regelmatig overleg met de gemeente over de verbouwing en de daaraan verbonden kosten. Wat kon en wat niet kon, wat de gemeente voor rekening nam en wat voor rekening van het Baken kwam. Wel alles in goed overleg.
De heer van Hoof werd belast met het binnenhalen van sponsoren, maar ook daarin lieten de overige bestuursleden zich niet onbetuigd. Elke relatie werd aangesproken.

Eindelijk was het dan zover. Begin schooljaar 2005/2006 betrok de Uilenburght de nieuwe lokalen in brede school “de Fonkel” en kwam het gebouw leeg. Eindelijk kon gestart worden met de verbouwing van het pand ten behoeve van Stadshobbycentrum Het Baken. Met van alles en nog wat moest rekening gehouden worden. Voldoende lokalen voor de diverse activiteiten, een grote zaal, kantine, vergaderzaal, kantoortje, magazijnen, een lift, huisvesting voor drukkerij Feniks en de Modelsportclub met een eigen ingang. Ook de duivenclub verhuisde mee van de Hindestraat, evenals de kleurkanarievereniging. Nadien heeft heemkundekring Bijsterveldse Broek nog huisvesting gevonden in het Baken.

De totale kosten van de verbouwing bedroegen ruim € 615.000,00, terwijl daarnaast heel veel werk op vrijwillige basis is verzet door de leden van het Baken. Er is gepoetst, geschilderd, getimmerd etc. etc. Uiteindelijk was het dan zover en op vrijdag 13 april 2007 is het Baken feestelijk geopend door drie burgemeesters, de huidige burgemeester Fons Jacobs en zijn voorgangers de burgemeesters Wim van Elk en Jacques Geukers.

13 april 2007. Samen met de toenmalige  voorzitter, oud-wethouder Jan van Rooij, hebben de drie (oud)burgemeesters, Jacques Geukers, Wim van Elk en Fons Jacobs, een aantal duiven losgelaten.

In het kader van de opening werden aansluitend open dagen gehouden die erg druk bezocht werden. Nu op 15 mei 2010 bestaat het Baken 25 jaar. Wij betreuren het dat Jan van Rooij, die vanaf 1992 voorzitter van het Stadshobbycentrum is geweest, dit heuglijke feit niet meer mee kan maken. Hij is op 9 juli 2009 overleden.
Gelukkig hebben wij in Tom Hagebols een prima opvolger gevonden en hebben wij de vrouw van Jan van Rooij weten te strikken om hete secretariaat te vervullen, zodat het Dagelijks Bestuur weer op volle sterkte is.

Op dit moment heeft Het Baken ± 400 deelnemers, waarvan ongeveer 40 begeleiders, die aan de volgende activiteiten deel kunnen nemen.
- Houtbewerken en modelbouw
- Metaalbewerken
- Emailleren
- Glasfusen, glas in lood, brandschilderen, glas stralen en tiffany
- Porselein schilderen
- Boetseren en keramiek
- Schilderen en tekenen
- Pergamano
- Naaien en handwerken
- Computer en digitale fotobewerking
- Kantklossen
- Toneel
- Gymmen voor dames
- Gemengd zangkoor “Het Baken”
- Edelsmeden

Drukkerij Feniks en de Modelspoorclub zijn nog steeds onderhuurders van het Baken en ook de duivenclub, de kleurkanarievereniging en de heemkundekring huren nog steeds ruimtes bij het Baken.
Het bestuur van de ANBO (Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen) vergadert maandelijks in het Baken en diverse instanties van het ROC tot Fontys huren regelmatig de grote zaal voor vergaderingen en/of bijeenkomsten. Natuurlijks wordt de grote zaal ook gebruikt voor activiteiten van het Baken zelf, zoals de oudejaarsbijeenkomst, de jaarvergadering en de feestavond voor de begeleiders.

Elke twee jaar worden open dagen gehouden om de Helmonders de gelegenheid te geven kennis te maken met de activiteiten van Het Baken. Al met al is het Baken een instantie die niet meer weg te denken is uit Helmond. Een stichting die gerund wordt door een bestuur van 7 personen, met behulp van vrijwilligers die de diverse activiteiten begeleiden.

De kantine van “SHC Het Baken”

Op dit moment bestaat het bestuur uit:
    * Het Dagelijks bestuur: - Tom Hagebols, voorzitter - Anne-Marie van Rooij-Timmermans, secretaris - Frans van den Crommenacker, penningmeester
    * De bestuursleden: - Frans Platenburg - Willie Claassen - Parviz Hakimpour - Willie Vranckx



Stuk voor stuk deskundige mensen die zich met hart en ziel inzetten voor Stadshobbycentrum “Het Baken”.
Daarnaast is als adviseur benoemd de heer Piet Snijders.

Helmond, 15 mei 2010
Anne-Marie van Rooij-Timmermans